Xing Nhã Đăm Di

Công trình Xing Nhã – Đăm Di của nhóm tác giả Y Điêng, Y Ông, Kơ So Bơ Liêu, Y Ung, Y Đứp, Ngọc Anh là công trình sưu tầm, biên dịch, giới thiệu hai bản sử thi Xing Nhã (của người Ê Đê) và Đăm Di (của người Gia Rai) trong kho tàng sử thi phong phú, độc đáo của đồng bào các dân tộc trên địa bàn khu vực Tây Nguyên.

Nội dung chính của công trình gồm 2 phần, mỗi phần giới thiệu văn bản một bản sử thi. Nhân vật chính của cả hai bản sử thi đều là những người anh hùng và âm điệu chính nổi lên trong hai sử thi này là ca ngợi các nhân vật anh hùng đã chiến thắng oanh liệt trước các tù trưởng thù địch, bảo vệ cuộc sống thanh bình của cả cộng đồng và bảo vệ hạnh phúc bị tước đoạt.

Lý tưởng của của Xing Nhã hay Đăm Di đều đơn giản và thuần phác là đem lại cuộc sống hạnh phúc, ấm no cho cộng đồng, đồng thời là những cuộc chiến tự vệ, trả thù, nổi bật lên là cuộc chiến liên quan đến người phụ nữ như bảo vệ người đẹp hay giành lại vợ. Nếu anh em Đăm Di (Sử thi Đăm Di) phải đánh nhiều tù trưởng, những kẻ “gươm dài dai sức” như Đăm Chút, Chi Mơrê, Đăm Xăn, Đăm Bra, Đăm Đrang, Đăm Đrí, Đăm Chét để giành lại nàng Hbia Plao; thì chàng Xing Nhã (sử thi Xing Nhã) khi lớn lên, biết chuyện gia đình và buôn làng mình đã bị hãm hại bởi kẻ thù ngày trước, đã không quản ngại gian khó, thử thách đi tìm kẻ thù là Gia Rơ Bú để báo thù cho cha, cứu mẹ khỏi cảnh đoạ đày, đưa buôn làng trở lại cảnh yên vui ngày trước