Cao Bá Quát toàn tập. T 2

Cao Bá Quát (1808-1855) tự là Chu thần, người làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc ngoại thành Hà Nội). Trong lịch sử văn học Việt Nam, ông là một tác gia được trao đổi, bàn luận nhiều, giai thoại về ông cũng không ít.

Theo nhận định của nhiều nhà nghiên cứu, phần lớn những sáng tác của ông có lẽ đã bị tịch thu và tiêu hủy sau vụ án tru di tam tộc họ Cao ở Phú Thị, Gia Lâm dưới triều Tự Đức (1855). Tuy nhiên, những tác phẩm hiện còn tìm thấy cũng đủ đồ sộ khiến giới nghiên cứu văn học trung đại Việt Nam giật mình kinh ngạc.

Theo Ths. Quách Thu Hiền (Viện Văn học), về mặt văn bản, những tư liệu và các tác phẩm còn được tìm thấy của Cao Bá Quát còn rất nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ. Tuy nhiên, từ kết quả nghiên cứu về ông hơn một thế kỷ qua, có thể khẳng định vị trí và sự đóng góp to lớn của ông cho văn học thế kỷ 19 nói riêng và văn học trung đại nói chung một khối lượng sáng tác với hơn 1000 bài thơ chữ Hán, 21 bài văn xuôi và một số bài thơ Nôm. Các tác phẩm của ông phần lớn được lưu giữ lại Thư viện Viện nghiên cứu Hán Nôm và trong nhiều thư viện khác.

Nhân dịp này, Trung tâm nghiên cứu Quốc học và Hội Nhà văn Việt Nam đã tiến hành sưu tầm và cho in hai cuốn Cao Bá Quát toàn tập với độ tới 2000 trang. Hiện tập I bộ Toàn tập Cao Bá Quát đã hoàn thành. Cùng với đó là hai tập tư liệu 700 trang gồm các bài viết, tư liệu từ trước đến nay về Cao Bá Quát cũng được in khá đầy đủ.

Nhà văn Mai Quốc Liên, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Quốc học cho biết, để in được toàn bộ hàng nghìn bài thơ của Cao Bá Quát và hàng trăm bài viết về ông một cách đầy đủ và chính xác, các cán bộ của những đơn vị chủ trì đã sưu tập từ rất nhiều nguồn tư liệu khác nhau và tiến hành giám định kỹ càng.

TS. Nguyễn An (Bảo tàng Văn học Việt Nam) cũng cho biết, Bảo tàng đang có dự định thực hiện một phần trưng bày về thân thế, sự nghiệp, những nét đặc sắc của văn chương Cao Bá Quát, một tên tuổi thi gia kiệt xuất – một cột mốc của văn học Việt Nam. Và với dự định đó, Bảo tàng sẽ sưu tầm tư liệu, hiện vật với hy vọng vào năm 2010 hoặc 2015 sẽ khai trương phòng trưng bày chuyên đề về Cao Bá Quát.