Đây không phải là bộ sách lịch sử mà là bộ sách bàn về sự vận động của Văn hiến Thăng Long qua các thời kỳ. Mỗi thời kỳ trước hết đều xuất phát từ những đặc trưng của văn hiến và tác động qua lại giữa các đặc trưng ấy với diễn biến của lịch sử như thế nào ? Mỗi sự kiện lịch sử đưa vào quyển sách chỉ tồn tại khi nó gắn bó với sự phát triển của văn hiến.
Mỗi thời kỳ lịch sử phải nói lên được sự vận động của bốn đặc điểm chủ yếu của Văn hiến Thăng Long. Nhân tố thứ nhất là tình thương, nhân tố thứ hai là trí tuệ, nhân tố thứ ba là anh hùng, nhân tố thứ tư là hòa bình và hữu nghị.
Bộ sách Văn hiến Thăng Long chính là bộ sách trình bày sự vận động của bốn nhân tố nói trên trong lịch sử dân tộc. Thực hiện được cả 4 yếu tố đó thì thành công, bỏ đi một vài yếu tố không tránh khỏi sự suy yếu.
Nội dung gồm 3 phần: 1/ Văn hiến Thăng Long – định nghĩa và nội dung; 2/ Văn hiến Thăng Long qua thời kỳ văn lang – âu lạc và dưới thời bắc thuộc; 3/ Văn hiến Thăng Long qua 8 thế kỷ (1010 – 1802) tại thủ đô mang tên Thăng Long.