Tương lai xán lạn

Một lối viết tinh tế, không quá cổ điển cũng không quá hiện đại, vừa thanh thoát, vừa lắng đọng. Catherina Cusset tỏ ra xuất sắc từ trang đầu tới trang cuối. Trong hơn 360 trang Catherine Cusset đưa độc giả đi đi về về giữa quá khứ và hiện tại của nhân vật chính Elena, theo dấu chân nàng từ Roumanie đến Israel, Ý, rồi Hoa Kỳ và Pháp. Quan hệ mẹ chồng nàng dâu, vốn đã rất phức tạp lại được tác giả lồng trong bối cảnh lịch sử mà hai nền văn hóa Đông và Tây Âu gần như là hai đường thẳng chạy song song với nhau.

Un Brillant Avenir (Tương lai xán lạn - nhà xuất bản Gallimard) là tiểu thuyết thứ 9 của tác giả. Hai mươi năm nay Catherine Cusset sống ở Hoa Kỳ, New York như hai nhân vật nữ trong truyện, bà giảng dạy văn chương Pháp tại đại học Yale.
Tóm tắt tác phẩm
Nhân vật chính trong Un Brillant Avenir, là Elena, một thiếu nữ nữ người Roumanie đã nhiều lần nổi trôi theo dòng lịch sử. Năm 1958 cô gặp và yêu tha thiết Jacob. Bố mẹ Elena cực lực phản đối cuộc hôn nhân của cô với "một tên Do Thái". Nhưng cô con gái bướng bỉnh này bất chấp những thành kiến của xã hội, để lấy bằng được người mình yêu và đã làm tất cả để thóat ra khỏi chế độ cộng sản dưới thời Ceauescu. Nàng đã cùng chồng và đứa con trai duy nhất sang định cư ở Hoa Kỳ. Elena trở thành Helen cùng lúc cô vào quốc tịch Mỹ.

Cô đã đọan tuyệt với quá khứ, nhưng tương lai thì chẳng còn là một giấc mơ : trước mắt Elena/Helen là một chuỗi dài thử thách, là căn bệnh vô phương cứu chữa của chồng, là sự độc lập ngày càng lớn của đứa con mà cô đã hy sinh tất cả để tạo cho nó một "tương lai tươi sáng", là hình bóng của Marie, đứa con dâu mà bà không ưng ý.
Trích đoạn
"Cuộc sống ở Pháp hiền nhiên là hơn hẳn rồi. Marie biết gì về cuộc sống “ở đây” nhỉ? Cô dễ dàng coi thường cái nước Mỹ đã cho bà tự do và quốc tịch đến thế sao! Làm sao giải thích cho cô hiểu người ta không kết bạn ở tuổi bốn mươi giống như ở tuổi hai mươi và mẹ chồng cô thích cuối tuần đi xem phim với Jacob hoặc cùng ông đi khám phá những thành phố nhỏ của Pennsylvanie hay bờ biển New Jersey hơn là chuẩn bị bữa tối mời những người quen sơ sơ hoặc những đồng nghiệp ở cơ quan…"