Các vua Trần như Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông... khi điều hành đất nước vẫn nghiên cứu về Phật giáo và để lại cho hậu thế nhiều tác phẩm có nội dung tư tưởng Phật giáo sâu sắc. Tư tưởng Trần Nhân Tông nói riêng và tư tưởng của Phật giáo Trúc Lâm nói chung, là một bộ phận hữu cơ không thể tách rời khỏi hệ thống tư tưởng Thiền đời Trần; trong đó, nổi bật và có vai trò chủ đạo, có ảnh hưởng chi phối là tư tưởng của Trần Thái Tông và Tuệ Trung Thượng sĩ.