Từ điển văn hoá, phong tục cổ truyền Việt Nam

Ra đời với mục tiêu hệ thống lại tất cả các nét riêng đó, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã ấn hành quyển Từ Điển Văn Hóa Phong Tục Cổ Truyền Việt Nam do GS.TS. Nguyễn Như ý và Chu Huy biên soạn. Đây là quyển sách chuyên về khảo cứu và miêu tả một cách ngắn gọn hơn 2000 mục từ phản ánh các phạm trù, các khái niệm, các sự vật, hiện tượng gắn liền với hoạt động sản xuất vật chất và tinh thần của con người Việt Nam trong tiến trình hình thành và phát triển. Những yếu tố có thể được xếp vào các yếu tố vật thể hay phi vật thể tùy theo tính chất nhưng đều tồn tại một điểm chung đó là do các cộng đồng người sinh sống lâu đời trên lãnh thổ Việt Nam sáng tạo, giữ gìn và phát huy.

Những yếu tố tiêu biểu có thể kể ra như:

Công cụ sản xuất, phương thức sản xuất và các sản phẩm vật chất ngày trước như các ngành nghề thủ công nhỏ lẻ, cách chế tác các đồ gia dụng, các phương tiện đánh bắt cá, chim, thú nhỏ, các vị tổ nghề.
Các lối thức riêng trong ăn mặc, cư trú, đi lại của con người thuộc các giới, các lứa tuổi, các cộng đồng khác nhau.
Các phong tục, lễ nghi, tập quán…gắn với vòng đời một con người từ lúc sinh ra cho đến lúc chết theo lẽ tự nhiên “sinh - lão - bệnh - tử”.
Các nghi lễ, các điều cấm kỵ trong sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng của các giáo phái, các tín đồ. - Các lễ nghi, tập quán trong thờ cúng tổ tiên.
Các hình thức vui chơi giải trí dân gian trong các ngày hội làng như hát quan họ, hát xoan, dân ca, dân vũ, chơi cờ, chọi trâu, các trò diễn sướng dân gian.
Các yếu tố của thiết chế xã hội xưa thể hiện qua các đơn vị hành chính cổ, các chức tước, học vị ở làng xã, huyện như: nhiêu, xã, đội, lý trưởng, kỳ mục, huấn đạo, ông nghè, ông cống.
Các bộ sách sưu tập và khảo cứu đặc sắc về văn hóa cổ truyền, chủ yếu là về ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích, truyện nôm… như “Nam phong giải trào”, “Lĩnh nam trích quái”, “Ô châu cận lục”, “Nam hải quan âm”.
Từ Điển Văn Hóa Phong Tục Cổ Truyền Việt Nam sẽ là một nguồn tham khảo đáng tin cậy dành cho giáo viên, học sinh, sinh viên cũng như những ai muốn tìm hiểu văn hóa và con người Việt Nam xưa.