Trí thức Việt Nam dù ngày xưa hay hôm nay đều chung một dòng chảy, qua mọi thời kỳ lịch sử của dân tộc. Thời kỳ khác nhau có thể đem lại sự khác nhau giữa các thế hệ trí thức Việt Nam, về hoàn cảnh xã hội, về nhiệm vụ lịch sử, về cách thức tư duy và hành động.
Ngoài những dị biệt nói trên, lịch sử còn ghi lại những nét tương đồng giữa các thế hệ trí thức Việt Na, thể hiện phẩm chất bất diệt của họ từ ngày xưa đến hôm nay. Đó là: sự gắn bó bằng máu thịt của trí thức Việt Nam với dân tộc của họ. Họ cùng với dân tộc nổi chìm trong dòng lịch sử: hưng thịnh hya suy vong, vinh quan hay tủi nhục, thất bại hay thành công.
Tính liên tục của phẩm chất và đạo đức, tư duy và hành động ở trí thức Việt nam khiến chúng ta có thể nghĩ rằng trí thức thời nay đang tiếp tục sự nghiệp của trí thức thời xưa và trí thức thời xưa vẫn còn gửi lại người trí thức hôm nay những hoài bão chưa thực hiện được và những lo lắng khôn nguôi về vận mệnh của đồng bào và tổ quốc.
Vì những lẽ trên, cuốn sách này không chỉ để hoài niệm người xưa mà còn nhằm trao lại trí thức hôm nay những lời gửi gắm của ông cha thuở trước.