Các cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã minh chứng một sự thật xương máu rằng các thế lực tâm lý hùng mạnh đang đe dọa sự phồn vinh của nhiều quốc gia cùng nhiều dân tộc, và loài người có thể sẽ còn phải đối mặt với những cơn ác mộng còn tồi tệ hơn cuộc Đại khủng hoảng 1929.
Khác với lý thuyết bàn tay vô hình của Adam Smiths cho rằng nền kinh tế vận hành dựa trên nguyên tắc cơ bản: con người hành động và đưa ra các quyết định một cách lý trí để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất; Keynes cho rằng hầu hết hoạt động kinh tế đều là thành quả của các động cơ lý trí về kinh tế, nhưng đồng thời cũng bị điều khiển bởi tinh thần động vật (animal spirits). Trong con người tồn tại những động cơ phi kinh tế. Trong quan điểm của Keynes, tinh thần động vật là lý do chính của những biến động kinh tế thường thấy.
Cuốn sách vốn được lấy ý tưởng về một lĩnh vực mới nổi có tên gọi là kinh tế học hành vi (behavioral economics). Nó mô tả hoạt động của nền kinh tế khi người ta thực sự là con người, với đầy đủ phần con và phần người. Và nó cũng giải thích tại sao việc phớt lờ nhận thức về cách thức vận hành thực sự của nền kinh tế đã dẫn tới tình trạng hiện nay của nền kinh tế thế giới, với sự sụp đổ của các thị trường tín dụng và nguy cơ sẵn sàng sụp đổ của nền kinh tế thực tại.
Phần I của cuốn sách này sẽ mô tả năm phương diện khác nhau của tinh thần động vật và cách thức tác động của chúng lên các quyết định kinh tế - đó là niềm tin, sự công bằng, sự tha hóa và hành vi phản xã hội, ảo tưởng tiền bạc, và những câu chuyện.
Phần II của cuốn sách này mô tả tác động của năm yếu tố tinh thần động vật này lên các quyết định kinh tế, làm rõ cách chúng thể hiện vai trò cốt yếu của mình trong việc giải đáp tám câu hỏi: Tại sao các nền kinh tế rơi vào suy thoái? Tại sao các ngân hàng trung tâm lại có quyền lực bao trùm nền kinh tế như tình trạng hiện nay? Tại sao có những người không thể tìm được việc làm? Tại sao rốt cuộc lại có sự cân bằng giữa lạm phát và thất nghiệp? Tại sao giá tài chính và các khoản đầu tư tập thể lại dễ bốc hơi đến vậy? Tại sao các thị trường bất động sản lại trải qua nhiều chu kỳ? Tại sao tình trạng đói nghèo bám dai dẳng nhiều thế hệ ở các cộng đồng thiểu số không được ưu đãi?