Trong hình dung con người, triết học chứa đựng những vấn đề trừu tượng, khô khan và có phần thần bí. Có người coi triết học là thuật ngụy biện. Tính đúng đắn của nó phụ thuộc vào khả năng thuyết phục của triết gia. Cũng có người coi triết học là "huyền học". Nó bàn về những gì chúng ta không nhìn thấy, không diễn đạt bằng ngôn ngữ. Bởi vậy nó xa xôi hơn các lĩnh vực khác trong cuộc sống.
Hình thái văn hóa đầu tiên của nhân loại là tôn giáo. Cuộc sống thuở khai thiên lập địa phụ thuộc vào thiên nhiên khiến con người cảm thấy mình thực sự nhỏ bé trước cái hùng vĩ của những ngọn núi, dòng sông, cánh rừng, biển cả. Sự bí ẩn và sức mạnh của tự nhiên vừa khiến con người sợ hãi vừa khơi gợi trong trí tuệ giản đơn khát khao khám phá.
Quá trình lao động khiến con người trở nên hoàn thiện hơn từ tri giác đến trí tuệ. Khát vọng chinh phục tự nhiên đã thôi thúc họ vượt qua sự tưởng tưởng thơ ngây trước đây để đi tìm con đường làm chủ thế giới. Thần linh không còn giữ vị trí tối cao trong cách giải thích về vạn vật.