Cuốn sách nằm trong bộ sách gồm 20 tập "Không gian văn hóa Việt Nam", được biên soạn dựa trên những kết quả nghiên cứu đã được thừa nhận và công bố của ngành Văn hóa học Việt Nam từ góc nhìn địa - văn hóa. Xứ Thanh là tên gọi dân gian của tỉnh Thanh Hóa. Tiểu vùng văn hóa xứ Thanh được xác định cơ bản trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện nay. Thời Hùng Vương, nước ta chia thành 15 bộ, Thanh Hóa thuộc bộ Cửu Chân. Thời Bắc thuộc, Thanh Hóa thuộc quận Cửu Chân, bộ Giao Chỉ. Nhà Đường đổi tên Cửu Chân thành Ái Châu (châu Ái) thuộc Giao Châu tổng quản phủ. Thời phong kiến tự chủ, Thanh Hóa vẫn thuộc châu Ái. Đầu thế kỷ X, vua Lý Thái Tổ lên ngôi, chia lại đơn vị hành chính cả nước, đổi vùng đất này thành phủ Thanh Hóa. Tên gọi Thanh Hóa xuất hiện từ đây. Cuốn sách giới thiệu về tiểu vùng văn hóa xứ Thanh trong tổng thể văn hóa Việt Nam, thuộc thể loại khoa học thường thức. Nội dung bao gồm các kiến thức cơ bản về lịch sử - văn hóa đặc trưng của tiểu vùng văn hóa xứ Thanh, được viết bằng văn phong của các tác phẩm “văn hóa sử”, với lời văn trong sáng, dung dị. Các nội dung, thành tố văn hóa được diễn giải chi tiết, cụ thể bằng lời văn, có sử dụng tranh ảnh minh họa.