Thành Thăng Long – Đông Đô – Đông Kinh – Hà Nội với những thành lũy, cung điện, đền miếu ... qua bao thăng trầm trong lịch sử Việt Nam không chỉ trở thành cội nguồn cảm hứng, niềm hoài vọng khôn nguôi về chốn “dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo” trong văn học, nghệ thuật mà cũng là một đề tài xuất hiện sớm, liên tục, thành chủ đề xuyên suốt đối với các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa Việt Nam trong và ngoài nước.
Sau sự kiện phát lộ khu di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long với những khai quật khảo cổ học lớn ở đây từ năm 2003 thì vấn đề thành Thăng Long – Hà Nội nói chung, khu vực Hoàng thành nói riêng càng trở thành đề tài trung tâm.
Cuốn sách gồm 9 chương: 1/Những tòa thành trên vùng đất Thăng Long – Hà Nội thời tiền Thăng Long; 2/ Từ Hoa Lư đến Thăng Long, công cuộc dời đô và định đô của vua Lý Công Uẩn; 3/ Kinh thành Thăng Long thời Lý (1010 – 1226); 4/Kinh thành Thăng Long thời Trần (1226 – 1400); 5/ Từ thành Đông Đô, Đông Quan, đến Đông Kinh thời Lê Sơ (1428 – 1527); 6/ Thành Thăng Long và hệ thống thành lũy thời Mạc (1527 – 1592); 7/ Thành Thăng Long thời Lê – Trịnh – Tây Sơn (1592 – 1789); 8/ Thành Thăng Long – Hà Nội thế kỷ XIX; 9/ Thành Thăng Long – Hà Nội với lịch sử, hiện tại và tương lai.