Tác phẩm kinh điển Những người khốn khổ ( có tựa gốc là Les Misérables) là cuốn tiểu thuyết được đại văn hào người Pháp Victor Hugo cho ra mắt lần đầu tiên vào năm 1862 với bộ truyện đầy đủ gồm 3 phần. Khi tác phẩm được ra đời, đã tạo nên một cơn sốt lớn ở khắp nước Pháp, và được các nhà phê bình chuyên môn đánh giá đây là một trong số những cuốn tiểu thuyết hay và ảnh hưởng nhất trong nền văn học thế giới vào thế kỷ 19.
Nội dung cuốn tiểu thuyết là một câu chuyện vô cùng cảm động nói về người đàn ông có tên Jean Valjean, chỉ vì một lần lỡ lầm ăn trộm một ổ bánh mì cho đứa cháu gái nhỏ mà ông đã bị bắt giữ và chịu kiếp tù tội gần như là cả cuộc đời của mình.
Cho đến sau này, khi ông được cho ra tù - nơi mà ông cho đó là chốn địa ngục trần gian, tuy nhiên do mặc cảm thân phận tù tội của mình, ông đã tìm cách để xa lánh và trốn tránh ra khỏi xã hội thời đó nhằm thay đổi chính con người của mình. Thấm thoát sau hơn 7 năm trôi qua, lúc này cuộc sống của ông đã thay đổi và mọi thứ đến với ông một cách thuận lợi hơn, bây giờ ông đã trở thành một nhà cầm quyền, với vị thế mới của mình, ông luôn làm mọi điều, mọi thứ chỉ để chia sẻ và giúp đỡ đối với những người khốn khổ, có hoàn cảnh khó khăn, cơ cực, ở tầng lớp dưới đáy của xã hội Pháp… mà có lẽ, chính ông cũng cảm thấy đồng cảm vì chính ông cũng đã từng rơi vào hoàn cảnh đó. Thế nhưng, với những nghĩa cử cao đẹp và nhân hậu của mình, thật không may khi ông đã bị bại lộ thân phận thật sự của mình mà ông đã cố gắng che giấu suốt nhiều năm qua.
Tác giả đã rất xuất sắc khi tái hiện lại hoàn cảnh xã hội của nước Pháp lúc bấy giờ, khi đất nước còn đang được cai quản và trị vì của nhà vua Napoleon I. Trong giai đoạn này, người dân nước Pháp đang rơi vào tình trạng bế tắc, khốn khổ, đói khát, thậm chí là họ phải đánh đổi nhân phẩm, cơ thể mình để cứu lấy cuộc sống nghèo đói của mình.
Trong tác phẩm Những người khốn khổ có trích đoạn rất hay như sau:
“Con có thể cho tặng chẳng cần có lòng yêu thương nhưng không cách gì có thể yêu mà không trao đi. Các hành vi yêu thương dào dạt thể hiện từ những hành vi tử tế nhỏ bé được thực hiện thường xuyên. Lòng tha thứ của chúng ta gia tăng theo mức độ chúng ta yêu thương. Yêu tức là biết rằng ngay cả khi con chỉ có một mình con cũng sẽ không bao giờ đơn độc lần nữa, và niềm hạnh phúc lớn lao trong đời, ấy là tin chắc rằng mình được yêu thương – được yêu thương vì bản thân chúng ta và thậm chí là được yêu thương mà không màng đến chúng ta là ai hay là người như thế nào.”
Trọn bộ cuốn tiểu thuyết Những người khốn khổ này, không chỉ đơn giản là tái hiện chân thực những góc khuất, những mặt tối tăm của xã hội nước Pháp, mà tác giả còn đưa vào đó những kiến thức về lịch sử, chính trị, triết lý, luật pháp và văn hóa kiến trúc của nước Pháp của đầu thế kỷ 19, giúp cho nhiều thế hệ độc giả có thể hiểu và tiếp thu chúng theo một góc nhìn vô cùng chân thực.