Nhật Bản : Giao thoa văn hóa

Việt Nam và Nhật Bản - hai quốc gia Đông Á chia sẻ những tương đồng trong hệ tư tưởng truyền thống xuyên suốt thời cổ trung đại, đã và đang tìm thấy ở nhau những tinh hoa văn hóa có thể học hỏi, bổ sung cho nhau để cùng nhau phát triển. Nhật Bản đã tiến nhanh và thành công trên con đường hiện đại hóa, để lại nhiều bài học đáng quý cho Việt Nam. Do vậy, việc nghiên cứu, phát hiện những giá trị tương đồng giữa hai dân tộc là hết sức cần thiết để tạo tiền đề cho những bức phá mạnh mẽ trong giao lưu kinh tế - văn hóa - xã hội hiện tại và tương lai.

Hội thảo cuối năm 2015 với chủ đề "Văn hóa Việt Nam và Nhật Bản: hội nhập và phát triển" đã được tổ chức tại Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia TPHCM, thu hút gần 40 tham luận của các tác giả Việt Nam, Nhật bản và Hoa Kỳ tập trung ở các bình diện lý luận triết học tôn giáo, vốn xã hội, lý luận đạo đức, thực tiễn giao thoa - tích hợp văn hóa tại Nhật Bản qua các bình diện cụ thể như tín ngưỡng - tôn giáo, lễ tục xã hội, văn hóa biểu tượng, chính trị và quan hệ ngoại giao, ...

Trong số 40 tham luận của hội thảo, Ban Biên tập chọn lọc giới thiệu 10 bài viết tiêu biểu với 3 ngôn ngữ Việt Nam, Nhật Bản và tiếng Anh:

1. Đạo đức, Khoa học, Tôn giáo - Từ quan điểm so sánh văn hóa, văn minh

2. Cống hiến xã hội của các tổ chức tín ngưỡng - Vốn xã hội dựa trên tín ngưỡng ở Nhật Bản

3. Chủ nghĩa vị tha như là đạo lý toàn cầu: Tinh thần chung của các tôn giáo

4. Tôn giáo mới với Xã hội và Nhà nước Nhật Bản

5. Thiền học của Tuệ Trung Thượng Sĩ và Daisetz Teitaro Suzuki: Những tương đồng từ cái nhìn của hiện tượng học Edmund Husserl

6. Quá trình bản địa hóa của Phật giáo ở Nhật Bản nhìn từ tín ngưỡng Thần Phật tập hợp

7. Nét văn hóa tôn giáo độc đáo của Nhật Bản - Hiện tượng Thần Phật tập hợp

8. Jizo Bồ tát của văn hóa Nhật Bản và Địa Tạng Vương Bồ tát của văn hóa Việt Nam dưới góc độ nghệ thuật biểu tượng

9. Tính khoan dung nhìn từ các nghi lễ gia đình Nhật Bản

10. Biểu tượng Rồng trong văn hóa Nhật Bản.