"Nhà đoan, thuế muối, rượu cồn" là tên tuyển tập các bài viết được dịch và trích dịch từ các cuốn sách viết về Việt Nam thời kỳ đầu thế kỷ 20 của bốn nhà văn, nhà báo, nhà sử học người Pháp Louis Roubaud, Roland Dorgelès, Léon Werth và Michel Đức Chaigneau. Những trí thức này, người chỉ ghé ngang một thời gian ngắn, người ở lại nhiều ngày, lại có người gắn bó hàng chục năm trời, qua ngòi bút của mình, bằng rất nhiều tình cảm yêu mến, thán phục, đã miêu tả lại khi thì cuộc đấu tranh không khoan nhượng của người An Nam trước thực dân Pháp đô hộ, lúc thì cuộc sống thường ngày với những phong tục tập quán vừa lạ vừa đáng trọng và phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp hữu tình.