Lý thuyết và các khuynh hướng tiếp cận có vai trò quan trọng trong nghiên cứu khoa học, kể cả nghiên cứu cơ bản bản và nghiên cứu ứng dụng, do đó, trên thế giới xuất hiện nhiều trường phái lý thuyết khác nhau nghiên cứu về những vấn đề của tự nhiên, xã hội và con người. Dân tộc học hay nhân học văn hóa – xã hội là một trong những ngành có đóng góp nhất định về lý thuyết nghiên cứu trong khoa học xã hội nói chung, về con người hay các tộc người và cộng đồng tộc người nói riêng. Đối với Việt Nam, nhóm nghiên cứu nhận định, kể từ khi thành lập đến nay, ngành dân tộc học/nhân học Việt Nam đã trải qua nhiều thời kỳ phát triển, ở mỗi giai đoạn đều chủ động tiếp thu có chọn lọc những thành tựu khoa học của các trường phái dân tộc học/nhân học thế giới, từng bước ứng dụng khái niệm và lý thuyết một cách sáng tạo vào thực tiễn Việt Nam. Để hiểu rõ hơn về vai trò của lý thuyết trong nghiên cứu khoa học cũng như việc áp dụng lý thuyết, cách tiếp cận của ngành vào nghiên cứu và giảng dạy ngành khoa học xã hội nói chung, đặc biệt là về dân tộc học/nhân học nói riêng, nhà xuất bản Khoa học xã hội xuất bản cuốn: “Một số lý thuyết về tộc người và tiếp cận ở Việt Nam” do PGS.TS. Nguyễn Văn Minh làm chủ biên. Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, khuyến nghị, nội dung cuốn sách được trình bày trong 9 chương.