Từ xa xưa, khu vực Đông Nam Á đã là cầu nối giữa hai đại dương Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, nối dài thế giới Địa Trung Hải, Ấn Độ Dương với Biển Đông, tạo nên "con đường tơ lụa" trên biển, con đường mậu dịch từ cổ đại Roma qua Ấn Độ đến Trung Quốc. Tuy nhiên, phải đến cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai, người ta mới xem xét Đông Nam Á như một thực thể địa - chính trị, văn hóa, lịch sử.