Cuốn sách giới thiệu lịch sử văn hóa Việt Nam qua chân dung những người cùng thời với Hữu Ngọc. Ông sống gần trọn thế kỷ 20 và bắc cầu thế kỷ 20 - 21. Ở trong nước, ông vừa là nhân chứng và như các công dân Việt Nam khác, là tác nhân ít nhiều của các giai đoạn lịch sử Việt Nam hiện đại: thời Pháp với những tàn dư của triều đình Huế, thời Nhật thuộc, thời Việt Minh và Cách mạng tháng Tám dẫn đến Tuyên ngôn độc lập, các cuộc chiến tranh chống Pháp, Mỹ, Khơme đỏ, Trung Quốc, thời "bao cấp" kéo dài đến "đổi mới mở cửa" toàn cầu hóa.
Trong khung cảnh quốc tế, ông cũng sống trong giai đoạn cực kỳ biến dộng, sau chiến tranh thế giới 1: cuộc chiến tranh dân chủ chống phát xít, chiến tranh thế giới 2, chiến tranh lạnh, Mỹ bá chủ thế giới sau khu Liên Xô và khối các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, công cuộc phi thực dân hóa, thế giới thứ ba trỗi dậy, cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật không tiền khoáng hậu, sự diễn biến sắp xếp - cân bằng lực lượng của các siêu cường...
Trong tác phẩm này, Hữu Ngọc thể nghiệm sống của mình trong bối cảnh quốc gia và quốc tế ấy thể nghiệm qua giao lưu trực tiếp và gián tiếp với những người cùng thời.