Truyện hiện đại gồm có tiểu thuyết cùng các hình thức truyện có dung lượng nhỏ hơn và nhất là truyện ngắn. Truyện thu hút sự quan tâm của độc giả nhưng không phải độc giả nào cũng được trang bị lý thuyết để ý thức về nó và nhờ đó hiểu biết nó sâu sắc hơn. Vì thế, tác giả biên soạn cuốn sách này những mong muốn giúp được độc giả khi đọc truyện có công cụ cơ bản để nhận thức về nó. Cuốn sách đề cập đến các thành tố cơ bản của truyện như chủ đề, biểu tượng, kể chuyện và điểm nhìn, nhân vật, ngôn ngữ,... Để minh họa cho phần lý thuyết, tác giả đã dịch từ tiếng Anh các truyện ngắn thuộc nhiều nền văn học khác nhau trên thế giới, có câu hỏi phân tích ở cuối mỗi truyện.