Các bản Hiến pháp làm nên lịch sử

Hiến pháp có vị trí đặc biệt quan trọng trong hệ thống pháp luật và trong đời sống chính trị của mỗi quốc gia, được coi là đạo luật cơ bản, đạo luật "gốc" của nhà nước. Xây dựng, sửa đổi, bổ sung hiến pháp phù hợp với thực tiễn lịch sử và yêu cầu phát triển của đất nước, lợi ích của giai cấp cầm quyền là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của tất cả các quốc gia. Cùng với sự ra đời và phát triển của nhân loại, nhiều bản hiến pháp đã được thông qua, trong đó có những bản hiến pháp mang tính thời đại, đánh dấu một giai đoạn phát triển của chủ nghĩa lập hiến.

Cuốn sách Các Bản Hiến Pháp Làm Nên Lịch Sử do P. Blaustein cùng với các giáo sư, sinh viên của Trường Đại học Chicago (Hoa Kỳ) tuyển chọn là những bản hiến pháp đánh dấu sự phát triển của chủ nghĩa lập hiến trên toàn thế giới từ các ngôn ngữ khác nhau sang tiếng Anh.

Ngoài các bản hiến pháp phương Tây (Các Hiến pháp Connecticut năm 1638/1639, Hiến pháp Virginia năm 1776, Hiến pháp Pennsylvania năm 1776, Hiến pháp Massachusetts năm 1780 (Mỹ), Hiến pháp Ba Lan năm 1791, Hiến pháp Pháp năm 1791, Hiến pháp Cadiz (Tây Ban Nha) năm 1812, Hiến pháp Bôlivia năm 1826, Hiến pháp Bỉ năm 1831, Hiến pháp Đức năm 1848...), cuốn sách còn giới thiệu một số bản hiến pháp của phương Đông như: Hiến pháp Trung Hoa dân quốc năm 1912, Hiến pháp Meiji (Nhật Bản) năm 1889.

Bên cạnh các bản hiến pháp tư sản, cuốn sách còn giới thiệu Hiến pháp Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xôviết Liên bang Nga năm 1918 và một số bản hiến pháp ra đời trong bối cảnh cách mạng vô sản.

Để giúp độc giả tiện theo dõi và nắm được tinh thần cơ bản của các bản hiến pháp được tuyển chọn đưa vào cuốn sách, mỗi bản hiến pháp còn có thêm phần giới thiệu khái quát của các tác giả cuốn sách về hoàn cảnh ra đời và những nội dung cơ bản của từng bản hiến pháp.

Những bản hiến pháp được đưa vào cuốn sách không chỉ là những bản hiến pháp làm nên lịch sử mà sẽ tiếp tục làm nên lịch sử, có giá trị vượt qua thời gian, không gian nơi nó được tạo ra. Mỗi bản hiến pháp trong cuốn sách thể hiện một giai đoạn quan trọng trong quá trình cách mạng liên tục của việc thể hiện tinh thần chủ nghĩa lập hiến, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm bớt sự trừu tượng của những tư tưởng chính trị đương thời vào hiện thực cụ thể.

Với 18 bản hiến pháp tiêu biểu được lựa chọn từ những nền lập hiến khác nhau, cuốn sách cung cấp cho các nhà soạn thảo hiến pháp và độc giả Việt Nam một cái nhìn toàn cảnh về các dòng chảy hiến pháp, các khuynh hướng hiến pháp trên thế giới qua các thời đại. Cuốn sách thật sự là một tài liệu tham khảo có giá trị trong quá trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992.