Bên kia của ánh sáng

Nguyễn Trí có xuất phát điểm thấp, như cách nói của ông là “ngoi lên từ đáy”. Hiếm nhà văn nào từng kinh qua nhiều nghề gai góc như Nguyễn Trí: Làm đồ tể, đãi vàng, khai thác trầm hương, chặt củi đốt than, chạy xe ba bánh, nấu đường, cưa kéo, dạy Anh văn… và cuối cùng chọn ngã rẽ làm “phu chữ”. Những bãi trầm, bãi vàng là nơi ông buộc phải chọn vì mưu sinh, đó là những bãi trầm luân làm nên chất liệu văn chương của ông.
Nguyễn Trí được người ta nhớ đến, chắc chắn bời hai điểm: Những câu chuyện ông kể và ông kể. Hai điểm ấy không phải mài giũa là có được, mà là kết quả của những lăn lộn trầm luân.
Rất nhiều bài báo viết về Nguyễn Trí và không ngần ngại gọi ông là nhà văn của những kẻ khốn cùng, là “kẻ đi gom bão, nhặt bi ai” Quả thực, đọc truyện ngắn Nguyễn Trí sẽ thấy hết được thế giới cơ cực của những con người dưới đáy xã hội.