Ăn miếng trả miếng là tiểu thuyết tiêu biểu trong các sáng tác của nhà văn Nguyễn Thị Mỹ Hồng. Nội dung tiểu thuyết đi vào giới thiệu một số sự kiện chính trị xã hội lớn trong một vùng nhỏ của U Minh vào thời điểm vài ba năm đầu sau ngày chống Mỹ Diệm. Đây cũng có thể xem là điển hình của cuộc chiến tranh giữa nhân dân miền Nam và kẻ thù trong giai đoạn lịch sử bi hùng đó.
Bối cảnh chính của cuốn tiểu thuyết xảy ra ở làng Khánh Bình, ven phía Đông Nam của rừng U Minh Hạ. Người về đây lập làng là những cư dân Nam tiến, mỗi người mỗi quê, mỗi nhà mỗi cảnh, nhưng họ cùng đùm bọc nhau khai phá rừng bụi thành những mãnh đất hoang được vở, sau đó bị địa chủ làm tay sai cho thực dân Pháp đến chiếm đoạt, họ trở thành những tá điền trắng tay, nghèo khổ. Đến thời kỳ kháng chiếng chống Pháp, nơi đây là vùng kháng chiến độc lập, nông dân đất được chia đất cho dân cày, cuộc sống trở nên khấm khá.